Page 23 - kalkinma
P. 23
atıldı ve tartışılmaktadır. Endüstri 4.0/Dördüncü sanayi devrimi.
Endüstri 4.0’a geçmeden, Sn. Başbakan Yardımcısı Fikri Işık beyin katkı ve yönlendirmeleri ile Sn. Valiliğimizin Gümüşhane’de
hayata geçirdikleri «kodlama» konusundaki çalışmalar nedeniyle hem Sn. Bakanımıza hem de Sn. Valimize teşekkür etmek isterim.
Sanayi Devrimleri Ve Dördüncü Sanayi Devrimi
‹lk sanayi devrimi 1760’tan başlayarak 1840’lara kadar sürmüştür. ‹kinci sanayi devrimi 19. yüzyıl sonları ile 20. yüzyıl başlarında
ivme kazanarak 1950’li yılların sonuna kadar devam etmiştir. Üçüncü sanayi devrimi, 1960’larda başlayarak 1980 ,1970 ve 1990lar
boyunca gelişen bir dijital devrim olarak tanımlanmaktadır.
Dijital devrim üzerinde yükselen dördüncü sanayi devrimi (Endüstri 4.0) ise bu yüzyılla birlikte başlayıp devam etmektedir.
Dijital teknolojilerin esasını oluşturan bilgisayar donanımı, yazılım ve ağlar yeni olmamakla beraber, günümüzde daha gelişmiş ve
bütünleşik hale gelmektedirler. Dördüncü Sanayi Devrimi (Endüstri 4.0) ilk olarak 2011 yılında Hannover fuarında gündeme getirilmiş
ve 2015 yılında da Dünya Ekonomik forumunda gündeme getirilmiştir. Almanya ve ABD’nin Dördüncü Sanayi Devriminin önderliğini
yaptıkları ifade edilmektedir.
Dördüncü Sanayi Devriminin ‹tici Güçleri
Dördüncü sanayi devriminin itici güçlerini; fiziksel, dijital ve biyolojik olarak üç kümede gösterilebilir. Bu kümlerdeki bileşenler de
özetle; büyük veri ve analitik, nesnelerin interneti, sürücüsüz otomobiller, dronlar, robotlar, yapay zekâ ve karar alma, 3D yazıcılar ve
imalat ile nöroteknolojiler olarak belirtilebilir.
Önümüzdeki süreçte Endüstri 4.0 bireyleri, iş dünyasını, hükümetleri ve toplumu önemli bir biçimde etkileyecektir.
Türkiye birinci ve ikinci sanayi devrimlerini ıskalamakla beraber dijitalleşme ile özdeşleştirilen 3. sanayi devrimini ıskalamamıştır.
‹nanıyorum ki dikkat edersek dördüncü sanayi devrimini de ıskalamamış oluruz.
Teknolojilerin, güncel teknolojilere sahip olamayan firmalar üzerindeki olumsuz etkisi yaratıcı yıkım olarak tanımlanmaktadır.
Teknoloji Ve Yaratıcı Yıkım
• Bugün herkes tarafından bilinen Alibaba, Uber, ve Airbnb’nın daha birkaç yıl öncesinden adını bile duyan yoktu. Ama bugün
önemli ölçüde hayatımızın içindedirler. Diğer taraftan Alibaba stok tutmamakta, Airbnb’in hiç konutu yok. Uber’in de taksisi
yok. Bununla birlikte, son günlerde Uber’in ‹stanbul’da kopardığı fırtınayı hepimiz bilmekteyiz. Yaratıcı yıkımla ilgili birçok örnek
vermek mümkündür. Hemşehrilerimizin sahibi olduğu iki firmanın (And Kartpostal ve Refo Color) yeni teknolojilerden nasıl olumsuz
etkilendiklerini çoğumuz biliriz.
• ‹ktisatçılar, önümüzdeki süreçte sermayenin gelişmiş ülkelere yöneleceğini iddia etmektedirler. Kanımca haksız da sayılmazlar.
Bugün Çin’de üretim yapan gelişmiş ülke firmaları; Çin’de işçilik maliyetlerinin giderek yükselmesi ama daha da önemlisi eğer üretim
akıllı robotlarla olacaksa ve mavi yakalılara ihtiyaç olmayacaksa ve beyaz yakalılara da daha az ihtiyaç olacaksa neden Çin’de üretim
yapsınlar? Böyle olunca da ileride çok önemli istihdam sorunları ortaya çıkabilecektir. Bu sorunların, her alanda sağlanacak verimlilik
nedeniyle ortaya çıkacak kaynakların yeniden yatırıma dönüştürülmesi suretiyle üstesinden gelinebileceği iddia edilmektedir.
Sanayi Devrimlerinin Topluma Ulaşması
Birinci sanayi devriminin simgesi olan iplik makinesinin Avrupa’nın dışında yayılması neredeyse 120 yıl almıştı. Ancak, internet 10
yıldan daha kısa bir sürede tüm dünyaya yayıldı.
1.3 milyar kişinin hala elektrik erişimine sahip olmadığı dünyamızda ‹kinci sanayi devrimi toplam nüfusun ancak % 17’si tarafından
tam olarak yaşanmaktadır.
Üçüncü sanayi devriminde de benzer durum söz konusu; gelişmiş ülkelerde yaşayanlarda dahil dünya nüfusunun yarısından fazlası
4 milyar insan internet erişimine sahip değildir.
Endüstri 4.0/Dördüncü Sanayi Devriminin Ortaya Çıkışı
• Endüstri 4.0 ilk kez 2011 yılında Hannover fuarında gündeme gelir. Bu terim, küresel değer zincirlerinin örgütlenişini nasıl
dönüştüreceğini tasvir etmek için kullanılıyor.
• MIT Profesörleri Erik Brynjolfsson ve Andrew McAfee, 2014’te yayınlanan kitaplarının adına «ikinci makine çağı» diyerek, dünyanın
bir dönüm noktasında olduğunu, dijital teknolojiler ve buna dayalı otomasyon sayesinde benzeri görülmemiş gelişmelerin olacağını
söylüyorlar.
• 2015 Yılında ise Davos Toplantılarının düzenleyicisi Prof. Klaus SCHWAB tarafından Davos’ta gündeme getiriliyor.
• Endüstri 4.0’ın öncülüğünü Almanya ve ABD yapmaktadır.
• Bu konuda Japonların geldiği nokta ve itirazlarını da belirtmek gerekir.
• «Akıllı fabrikaları» esas alan Endüstri 4.0 küresel planda üretim ve dağıtım sistemlerini değiştirmekle kalmayacak;
• Gen dizilemeden nano teknolojilere, yenilenebilir enerjilerden kuantum bilgiişleme bir dizi ileri atılım dalgalarını öngörmektedir.
Endüstri 4.0’ın Altyapısı
• Dijital devrimin üzerinde yükseliyor
• Mobil internet, küçük ve ucuz sensorlar, yapay zeka ve makine öğrenmesi tarafından karakterize ediliyor
• Merkezlerinde donanım, yazılım ve ağlar bulunan dijital teknolojilerin bütünleşik hale gelmesi
• Bütün yeni gelişme ve teknolojilerin ortak özelliği dijitalleşme ve bilgi teknolojisinin kaldıraç gücünü kullanıyor olmalarıdır
• Örneğin, bilgi işlem gücünde ve veri analitiğinde gelişme olmaksızın gen dizileme mümkün olamazdı.
• Yapay zeka olmaksızın ileri robotlar olamazdı. Bu da büyük ölçüde bilgi işlem gücüne dayanıyor.
Dördüncü Sanayi Devriminin Bileşenleri
Bunları Fiziksel, Dijital ve Biyolojik olarak kümelemek mümkündür; Başlıcalarına ise aşağıda değinilecektir;
12