ZİGANA DOĞA OKULU DÖNÜŞÜM PROJESİ

ZİGANA DOĞA OKULU DÖNÜŞÜM PROJESİ NİHAYET HAZIRLANDI VE GÖRÜCÜYE ÇIKTI, PROJEYİ HAZIRLAYAN ÜMİT ORHAN 07.02.2015 Proje

ZİGANA DOĞA OKULU DÖNÜŞÜM PROJESİ Zigana Köyü Antik çağlardan beri ticaret yolları üzerindeki bir geçit olarak önemini korumuştur. Bugünkü Zigana Köyü yerleşim merkezi 1071 Malazgirt savasının hemen ardından Selçuklu karakolu olarak kurulmuştur. Köyün ilk yerleşimcileri Saltuklulardır. Kurulan ilk caminin kitabesindeki tarih 1075 yılını (Hicri 29 Zilkade 467) göstermektedir . Birinci ve Dördüncü Haçlı Seferleri; Eretna Devleti; İlhanlılar Devleti köyün tarihini etkiliye olay ve dönemleri tanımlıyor olmalarına karsın, İpek Yolu’nun kuzey geçidi olan köy sunduğu konaklama ve güvenlikle varlığını sürdürmüştür. 1295 Yılında ünlü gezgin Marko Polo’nun yolu bile Zigana’ya uğramıştır. Köyün tarihi 1461’den sonra Osmanlı Devleti tarafından yazılmıştır. Fatih Sultan Mehmet’in Trabzon seferi sırasında inşa edilen (Hicri 865), 1509 Depreminde (Hicri 915) ve Celali Ayaklanması sonrası (Hicri 1010) iki kez restore edilen cami köyün Maruflu Mahallesindedir .

Zigana İlkokulu Cumhuriyetten hemen sonra 1928 yılında 3. sınıftan mezun veren ilkokul, 1932 yılında ise 5. sınıftan mezun veren ilkokul açılmıştır. Artan nüfusa hizmet veremeyen bu okul binası 1960 yılında halen mevcut olan yeni binasına taşınmıştır. 1974 yılında köylü tarafından eski ilkokul yerine yapılan ortaokul binası 1987 yılına kadar hizmet vermiş olup, yaptırılan yeni binasına taşındıktan sonra kaderine terk edilmiştir. Okul köyün merkezinde ana yol üzerinde manzaraya hakim bir alanda konumlanmıştır. Mimari anlamda bölgedeki geleneksel yapım teknikleri ve kullanılan malzeme açısından belge niteliği taşımaktadır.

Zigana ilkokulu Zigana Köyü ve çevresindeki 35 yaşın üzerindeki herkes eğitimine bu okulda başlamış, öğretmenleri ile tanışmış, bahçesinde çeşitli oyunlar oynamıştır. Dolayısı ile okul köyün toplumsal belleğinde önemli bir yere sahiptir. Zigana Doğa Okulu 2008 yılında geleneksel hale dönüştürülen Lames Şenlikleri ile birlikte Zigana İlkokulu çeşitli etkinliklerle beraber yeniden değerlendirilmeye başlanmıştır. 11 temmuz 2011 yılında 4.sü gerçekleştirilen etkinlikte tarihi Zigana ilkokulu resmi olarak Zigana Doğa Okulu ismini almıştır. Zigana Doğa Okulu bu tarihten sonrada faaliyetlerine düzenli olarak devam etmiş ve 2014 yılında 7. Lames Şenliği ile son etkinliğini gerçekleştirmiştir. Bu etkinlikler kapsamında eğitim , seminer çalışmalarının yanında bölgemizi tanıtan resim, fotoğraf sergileri düzenlenmiştir. Son olarak Doğa Okulu içerisinde zigana coğrafyası endemiklerinin sergilendiği bir herbaryum müzesi oluşturulmuştur. “Bu Projede gelecek nesilleri şekillendirecek öğretmenler, öğretmen yetiştiren kurumlardaki bilim insanları ve diğer ilgi gruplarına Gümüşhane, Zigana Dağı ve Zigana Coğrafyası eğitim mekanı olarak kullanarak doğayı bilen, etrafındaki doğal değerlerin farkında olan ve seven, ekosistemi öğrenmek için gayret sarf eden ve koruyan, hayvanları seven ve koruyan bir neslin yetişmesi için gerekli bilgiler, konusunda uzman Öğretim Üyelerince verilmesi amaçlanmaktadır.. Akabinde 7 DEN 70 E herkese doğa eğitimleri bu okulda verilmeye devam edilecektir Projenin Gerekçesi Turizm Türkiye’deki kıyı bölgelerde bölgesel kalkınmada da önemli bir rol oynamakta çeşitli doğal güzelliklere sahip bulunan bölgelerde para kazandıran lokomotif bir sektör olarak görülmektedir. Bu durum Doğu Karadeniz Bölgesi içinde geçerliliğini korumaktadır. Bununla birlikte turistler daha ziyade güneş, kum ve deniz (kıyı turizmi) aramaktadır. Fakat güneşin olumsuz etkileri, denizlerin kirliliği ve tabi çevrenin tahrip edilmesi nedeniyle turistler doğa, yayla, kış ve spor turizmi gibi alternatif turizme yönelmektedir. Bölge bu gibi turizm faaliyetlerinin gelişmesine olanak sağlayacak her türlü potansiyele sahiptir. Türkiye’nin diğer bölgelerinde olduğu gibi Karadeniz bölgesinde de doğa, yayla, kış ve spor turizmi için büyük potansiyel mevcuttur. Fakat Karadeniz Bölgesi Turizminin Hareketlendirilmesinde Spor ve Rekreasyon Tesis ve Organizasyonlarının Değerlendirilmesi akademik çalışmasında ortaya çıkan sonuçlara göre bölgede doğa, kış sporları(kayak vb.) için yeterli doğal kaynağın var olduğu fakat yerli ve yabancı turistlerin bölgeye gelmelerindeki son tercih olduğu ortaya konmuştur. Özellikle Gümüşhane bölgesinde doğa, yayla, kış ve spor turizmi gerçekleştirilebilecek birçok alan bulunmakta ve bu alanlara olan ilgi sürekli artmaktadır. Bu bağlamda Zigana Coğrafyası yılın 12 ayında doğa, yayla, kış ve spor turizmi açısından önemli bir konumdadır. Zigana Dağı kayak turizmi açısından bölgenin tek merkezidir. Limni Gölü Milli Parkı koruma altına alınmış yerli ve yabancı turistler için önemli bir turizm alanıdır. Zigana Köyü’nde ağaç köklerinden yapılan ve resimlerin sergilendiği bir Güneş Sanat Merkezi bulunmaktadır. Bunun yanında Zigana Coğrafyası sahip olduğu habitat zenginliği. flora ve fauna çeşitliliği jeolojik miras öğeleri ve kültürel dokusu gibi değerleri ile ülkemizin nadir saklı coğrafyalarından biridir. Ancak bu yönü ile yeterince değerlendirilememektedir. Dünyada yaygın olan Kırsal Turizm özellikle son dönemde de ülkemizde önem kazanmış ve bu yönde Avrupa Birliği gerekse ulusal kaynaklardan bir çok destek mekanizması oluşturulmuştur. Bu gelişmelere paralel olarak Doğa Okulları önemli bir misyon üstlenmiştir. Ülkemizde de bunun başarılı örnekleri bulunmaktadır. Özellikle bu anlamdaki faaliyetleri gerçekleştirmeyi düşünenler için sahada doğa ile ilgili eğitim, teknik gezi, seminer, labaratuvar, kamp çalışmaları yapacakları ve aynı zamanda konaklayabilecekleri tesislere ihtiyaç bulunmaktadır. Bu nedenle Ülkemiz için önemli bir potansiyeli olan Zigana Coğrafyasında tarihi Zigana İlkokulu’nun yeniden projelendirilerek bu gerekçeler doğrultusunda Zigana Doğa Okulu Dönüşüm Projesi geliştirilmiştir. Amaçlar “Doğa eğitiminin en kısa tarifi ‘doğanın dilinin öğrenilmesi’dir. Bu eğitimin sonucunda, eğitim süresi kısa dahi olsa katılanların dünya görüşlerinde köklü değişiklikler meydana gelir. . Doğayı tanıma, doğayı okuyabilme, doğadaki farklılıkları keşfedebilme, kazandırılması gereken temel beceriler böylece katılımcılara öğretilmiş olacaktır. Projede, katılımcılarla birlikte doğa-insan ilişkilerinin de tartışılacağı, sorgulayıcı ve doğa merkezli bir eğitim yöntemi uygulanacaktır. etkinlikler paylaşımcı bir şekilde öğrenci-öğretmen hiyerarşisinden arındırılarak gerçekleştirilecektir. Doğayı tanıma, doğayı okuyabilme, doğadaki farklılıkları keşfedebilme, kazandırılması gereken temel beceriler olacak ve ders işleme yöntemleri bu temel anlayışa uygun biçimde yapılacaktır”. Katılımcılar, Zigana Dağı ve Zigana Coğrafyası endemik bitkiler, endemik böcek, endemik kuş ve diğer hayvan türleri ile kendi yaşam alanlarında gözlemleyecekler, Zigana Coğrafyasının kurutulmasının bölgesel etkileri ve çözüm yolları yerinde gösterilerek, gelecek neslin “Ekolojik Okur Yazar” olarak yetişmesi hedeflenmektedir. Bu doğrultuda Zigana Doğa Okulu Dönüşüm Projesi ile birlikte gerçekleştirilmesi düşünülen amaçlar şu şekildedir.

• Zigana Coğrafyası sahip olduğu habitat zenginliği sahip olması nedeniyle katılımcıların bir çok farklı ortamı bir arada görmesi sağlanacak

• Zigana Coğrafyasının tanıtımı ve bilinirliliği arttırılması sağlanacak

• Doğa Eğitimi konusunda her alandan katılımcıların faydalanabileceği eğitim programları ve modülleri oluşturulacak

• Doğa bilinci kazandırılacak ve doğada yaşam öğretilecek.

• Doğa Eğiticilerinin Eğitimi için eğitim programları düzenlenecek

• Akademisyenler ve uzmanların bir araya gelebileceği yaratıcı ve katılımcı eğitim programları oluşturulacak

• Diğer Doğa okulları ile birlikte çeşitli etkinlik ve eğitim programları organize edilecektir.

• Süreklilik kazanan Lames Şenliklerinin doğa temelli faaliyetleri içerecek şekilde olarak yapılmasına devam edilecek

• Kültür Turizm Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, AB, TÜBİTAK, Kalkınma Ajansları destekleri kapsamında projeler yürütülecek Faaliyetler Zigana Doğa Okulu Dönüşüm Projesi’nin hedeflerine ulaşabilmesi için aşağıda açıklamaları bulunan faaliyetleri başarılı bir şekilde yerine getirmesi gerekmektedir. Hazırlık faaliyetleri Proje Ekibinin Oluşturulması: Gümüşhane Valiliği, Torul Kaymakamlığı, Zigana Köyü Muhtarlığı, Zigana Köyü Kültür ve Yardımlaşma Derneği koordinasyonunda bir proje ekibi oluşturulacaktır. Bu kapsamda 3 kişilik proje ekibi Proje Koordinatörü, Proje Teknik Sorumlusu ve Finansla ve Mali işler Sorumluları’ndan oluşacaktır. Uygulama Faaliyetleri Uygulama Faaliyetleri iki ana aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada okul binasının doğa okulu konseptine uygun olarak projelendirilmesi ve restore edilmesi.

İkinci aşamada ise gerekli donanım ve malzemelerin tedarik edilmesidir ki bu konu ile ilgili proje çalışmaları devam etmektedir. Restorasyon Proje Çalışmaları: Okul köyün merkezinde anayol üzerinde manzaraya hakim bir alanda konumlanmıştır. Mimari anlamda bölgedeki geleneksel yapım teknikleri ve kullanılan malzeme açısından belge niteliği taşımaktadır. Bu nedenle hazırlanan mimari proje bu hususlar dikkate alınarak hazırlanmıştır. Hazırlanan restorasyon projesine göre giriş katında resepsiyon, idari ofis, arşiv, eğitim salonu, toplantı odası, müze sergi alanı ,yemek odası, mutfak ve lavabolar bulunmaktadır. Kırsal alanlarda bu alanda gerçekleştirilecek çalışmalar için önemli bir ihtiyaç olan konaklama düşünülerek bina birinci katında ise konaklama için odalar tasarlanmıştır.Bu bölümlerin mimari projeleri hazırlanmış ve Ek.1’de sunulmuştur.

İleride bina önündeki açık alanda açık hava etkinliklerinin gerçekleştirilebileceği bir amfi inşa edilmesi düşünülmektedir.

Restorasyon İnşaat Çalışmaları : Hazırlanan mimari projeye ilişkin gerekli izinlerin alınması ve ihale duyurusunun yapılması müteakip inşaatına başlatılacaktır. Donanım ve Malzemelerin Tedarik Edilmesi: Restorasyon inşaatlarının tamamlanması müteakip gerekli donanım ve malzemelerin alınması sağlanacaktır. Doğa Okulu’nun Hizmete Sunulması: Doğa Okulu’nun İş Planı, web sitesi ve kurumsal altyapısı çalışmalarının yapılarak hizmete açılması sağlanacaktır.

Süre ve Faaliyet Planı 1. Yarıyıl 2. Yarıyıl 3. Yarıyıl Faaliyet

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 1-HAZIRLIK FAALİYETLERİ 1.1- Proje Ekibinin Oluşturulması 2-UYGULAMA FAALİYETLERİ

2.1- Restorasyon Proje Çalışmaları

2.2- Restorasyon İnşaat Çalışmaları(İzinler, İhale ve İnşaat)

2.3- Donanım ve Malzemelerin Tedarik Edilmesi

3-SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

3.1- Doğa Okulu’nun Hizmete Sunulması Sürdürülebilirlik Zigana Doğa Okulu Dönüşüm Projesi hayata geçirildikten sonra hazırlanan iş planı doğrultusunda faaliyetlerine başlayacaktır. Bu kapsamda sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi amacıyla verilecek bütün eğitim, teknik gezi, konaklama faaliyetleri ücretli olacak ve bu şekilde finanse edilecektir. Aynı zamanda amaçlarda belirtildiği gibi Avrupa Birliği ve Ulusal Fon kaynaklarına hazırlanacak Projelerde bu anlamda önemli bir araç olacaktır. Proje Bütçesi Doğaya en çok zarar veren eylemlerin başında yapı yapma eylemi geldiği kanısından yola çıkarak, Zigana Doğa Okulu Dönüşüm Projesinde mimarı tasarımın korunması yanında, kullanılan malzeme konusuna önem verilmiştir. Doğaya zarar veren malzemelerin kullanımından kaçınılmış, bütçe bu hususlar dikkate alınarak oluşturulmuştur. Bina restorasyonu için hazırlanan proje ve yukarıda belirtilen kısıtlar doğrultusunda yaklaşık maliyet

2014 yılı fiyatları ile 703.855,85 .-TL olarak öngörülmüştür. Keşif Özeti İcml Tablosu Ek.2’de sunulmuştur. Donanım ve Malzemelerin Tedarik bütçesi oluşturulurken aynı şekilde doğaya zarar veren malzemelerden kaçınılması öngörülmüştür. Yaklaşık Bütçe 370.000,00.-TL olarak öngörülmektedir. Detaylar ile ilgili çalışmalar restorasyon sürecinin belirlenmesinden sonra netleştirilecektir. Kaynaklar Zigana Doğa Okulu Dönüşüm Projesi kapsamında öngörülen bütçenin Kültür Turizm Bakanlığı kaynaklarından büyük ölçüde karşılanması düşünülmektedir. Kurumsal Altyapı çalışmalarına ilişkin Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı Doğrudan Faaliyet Desteği değerlendirilecektir. Gerçekleştirilecek eğitim faaliyetlerine ilişkin olarak ta yine Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı teknik Destek programı değerlendirilecektir. Bu destekler düzenli ve sürekli başvurulabilecek kaynaklar olup bölgede yoğun olarak kullanılmaktadır. Ayrıca TÜBİTAK, Avrupa Birliği, Gençlik Spor Bakanlığı Destekleri yine Doğa Okulu için potansiyel fon kaynaklarıdır. Gümüşhane Valiliği’ne Gümüşhane İlçemizin Zigana Köyü’nde bulunan tarihi Zigana İlkokulu’nun Zigana Doğa Okulu Dönüştürme Projesi kapsamında değerlendirilerek Kültür Turizm Bakanlığı tarafından desteklenerek restore edilmesi düşünülmektedir. Söz konusu proje kapsamında tarihi Zigana İlkokulu’nun mevcut binasının onarılması ve Doğa Okulu yapısına uygun yeniden projelendirilmesi ve ek bir kat atılmak suretiyle gerçekleştirilecek faaliyetlere katılacak kişiler için konaklama , yemek vb. sosyal donatıların yapılması öngörülmektedir. Zigana Köyü Kültür ve Yardımlaşma Derneği tarafından hazırlanan ve tarafımıza sunulan Proje ile ilgili bilgileri içeren Proje Dokümanı, Mimarı Proje ve Bütçe ekte sunulmuştur. Bilgilerinize ve olurlarınıza arz ederim.

E K L E R :

• Proje Dokümanı

• Mimari proje

• Bütçe