PROF. DR. YILMAZ ARI NIN “GÜMÜŞHANE DÖLEK GÜVECİ” KİTABI ÇIKTI

10 Mayıs 2023 admin 0 yorum

Ülkemizin yetişmiş ve memleket sevdalısı, ülkeye hizmet aşkı yüreğinde dolu olan Gümüşhane’nin güzide evladı kıymetli insan Prof. Dr. Yılmaz Arı ,

Gümüşhane’nin coğrafi işaretli ürünü olan Dölek Güveci ile ilgili bir eseri sadece Gümüşhane’ye değil ülkemize kazandırmıştır. Sayın hocamıza teşekkür ediyoruz coğrafyamızın diğer akademisyenlerine de bu konuda ki çalışmalarında başarılar diliyoruz. Söz konusu eserin acilen Gümüşhane belediyesi tarafından her Gümüşhaneliye ulaştırılması gerektiğini düşünerek öneriyoruz.

Kitapla ilgili olarak Sayın Prof. Dr. Yılmaz Arı’nın sosyal medya sayfasından aldığımız cümleleriyle sunuyoruz

GÜMÜŞHANE DÖLEK GÜVECİ KİTABI ÇIKTI

Gümüşhane’nin coğrafi işaretli ürünlerinden birisi olan Gümüşhane Dölek Güveci’ni konu alan 206 sayfalık Gümüşhane Dölek Güveci: Coğrafi İşaretli Bir Ürünün Kültürel Coğrafyası başlıklı kitap Çizgi Kitapevi tarafından yayımlandı. Böylece ilk kez Gümüşhane’de coğrafi işaretli bir ürünü tüm yönleri ile konu alan bir kitap yayımlanmış oldu. 4 yıllık bir süreçte tamamlanan kitabın içeriği ilk elden deneyimlerimize ve Dölek Köyü’nde yaptığımız arazi çalışmalarına dayanmaktadır. Bu arazi çalışmaları sırasında çömlek ustası kadınlar ve çömlek satıcısı erkeklerle derinlemesine görüşmeler yapılmış onların çömlekçilikle ilgili deneyimleri, görüşleri ve düşünceleri alınmıştır.

Kitap, Gümüşhane Dölek Güveci’ni çok çeşitli yönleri ile ele almaktadır ve bir kültürel unsur olarak güveç etrafında gelişen kültürü, Dölek Köyü coğrafyasını, Dünyada ve Türkiye’de geleneksel çarksız çömlekçiliği, çömlekçilikte kullanılan malzemeleri, güveç toprağının özellikleri ve tekstür ve XRD analizlerini, güveç yapım aşamalarını, farklı güveç çeşitleri ve kullanım alanlarını, güveçlerin satılması sırasında yaşanan olayları içeren anekdotları, Gümüşhane Dölek Güveci markasının coğrafi işaretli ürün olarak tescil ediliş sürecini ve son olarak da Dölek Güvecinin korunması ve gelecek nesillere aktarımını konu alan bölümlerden oluşmaktadır.

Kitap, bir otoetnoğrafya çalışmasıdır. Yani konu, dışarıdan bakan birisi tarafından değil, bizzat çömlekçiliği küçük yaşlarından itibaren yapan, tüm aşamalarını yaparak ve yaşayarak öğrenmiş, hatta çömlekçiliğin getirisi ile eğitim hayatına devam etmiş birisi tarafından yazılmıştır. Bu da kitapta kullanılan verilerin derinlikli olarak toplanmasını sağlamıştır.

Ayrıca kitap çalışması sırasında Dölek Güveci toprağı Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi İleri Teknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi Laboratuarlarında ilk kez kimyasal ve fiziksel analize tabi tutulmuş ve sonuçlara kitapta yer verilmiştir.

Kitabın en özgün taraflarından birisi de güveç yapan kadınların güveç yapım süreçlerinde yaşadıkları ilginç olaylar ile güveç satmaya komşu illere giden satıcıların burada yaşadıkları olaylara kendi anlatımları ile yer vermiş olmasıdır. Bu hikâyeler yüzlerce yıldır devam eden bu kadim geleneğin yaşatılmasında insanların yaşadığı acılı, hüzünlü, bazen de komik olayları konu almaktadır. Genç neslin okuduğunda “bu kadar da olamaz” diyeceği türden onlarca gerçek yaşam öyküsüne kitapta yer verilmiştir. Bu hikayeler insanların bu zor coğrafi koşullarda ayakta kalabilmek için ne çetin mücadeleler verdiğini hatta bu uğurda zaman zaman ölümü göze aldığını, tüm çarpıcılığı ile ortaya koymaktadır.

Kitabın hazırlanmasında emeği geçen tüm Dölek Köyü halkına, kitaba önsöz yazan Prof. Dr. Güngör Güner’e, fotoğrafları ile kitaba katkı yapan Mustafa Zengin, Murat İbranoğlu, Fatih Muhammet Topal, Mustafa Durmuş, Temel Elcivan, Ünsal Gür, Salih Gergin ve Şule Çelepci’ye teşekkür ediyorum.

İlgi duyanlar kitabı yazardan ya da tüm İnternet kitapçılarından temin edebilirler.