Page 38 - kalkinma
P. 38
olarak düzenlenmiş bir son cemaat yeri bulunmaktadır. Bu bölün camiye sonradan eklendiği izlerinden anlaşılmaktadır. Son cemaat
yerinde 3.00 m. Genişliğinde düzgün kesme taştan yapılan yuvarlak kemerli bir kapı ile girilmektedir. Cami doğu ve batı yönünde
üçer, kuzey ve güneyde açılan dikdörtgen çerçeveli ikişer pencere ile aydınlatılmaktadır. Caminin mihrabı eski, minberi ise yenidir.
Mihrabın duvar içine girinti yapan yarım yuvarlak planlı olup kervansaray düz silmelerle işlenmiş çevresi yağlı boya ile boyanmıştır.
Mihrabın önünde her iki yanda şamdanlar bulunmaktadır. 1989 yılında minaresinin eklendiğini muhtar belirtmiştir. Minareye çıkış
son cemaat yerinden sağlanmaktadır. Minareyle son cemaat yerinin bir birine uyumu, son cemaat yerinin de 1989 yılında minareyle
birlikte yapıldığını göstermektedir. Cami ‹çerisinde taş baskı olarak hazırlanmış bir Kuran-ı Kerim vardır. Caminin kubbesi 1985
yılında zarar görmesin diye saç ile kapatılmıştır. Caminin batısındaki hazirede Ermeniler Tarafından katledilmiş yedi kişinin mezarı
bulunmaktadır (Özkan-Yurtaş,2012 s.138-137). Caminin önünde bulunan bahçenin içerisinde yer alan 1918 yılında Ermeniler tarafından
katledilen (7 adet) şehittin bulunduğu mezarlık alanı da, 2014 yılında Anıtlar üst kurulunca tescil edilmiştir.
Zigana ‹pek Yolu Köprüsü: Zigana dağı eteklerinde tarihi ipek yolu üzerindeki köprülerden biridir. Zigana köyünün 1.5 km
kuzeydoğusundadır, XIIX-XIX yy. yapıldığı, Tarihi yol üzerinde bulunan köprü, Plan ve Mimari özellikleri 15.20 m uzunluğunda
2.95 m genişliğinde 4.5 m yüksekliğine sahip yuvarlak kemerli tek gözlü köprüdür (Çiğdem- Özkan-Yurttaş- Öztürk, 2005 s.70-57). Köprü
kemeri düzgün kesme taş diğer yerler moloz taş malzeme ile yapılmıştır. Köprünün devamında antik yolun izlerine rastlanmaktadır.
Taş döşeli yol aralıklarla takip edilebilmektedir. Bu köprünün üzeri de orijinal taş döşelidir, köprüden eski tarihi yol takip edilerek
Maçka’ya ulaşılmaktadır, köprü kemeri düzgün kesme taştan diğer yerler moloz taş malzemedendir (Özkan-Yurtaş,2012 s.138-137). Bu
gün dahi köylüler tarafından kullanılmakta, Doğa ve Dağcılık Kulüpleri tarafından sürekli ziyaret edilmektedir.
Zigana Köyü, Bekiroğulları Mevkii Köprüsü: tarihçesi XX. YY olan bu köprünün Plan ve Mimari Özellikleri de köyde o dönemde
yapılan yapılarla ortak özellikler taşımaktadır. Zigana köyü yolu üzerinde kurulmuş, 10.20 m uzunluğunda 6.30 m genişliğinde ve 3.30
m yüksekliğinde yuvarlak kemerli tek gözlü bir köprüdür, Köprü kemeri açıklığı diğer köprülerden az olup düzgün kesme taş ile inşa
edilmiştir. Köprü üzerinde beton tabliye atılmış eski köprü yeni yolun altında kalmıştır. Günümüzde araç ulaşımı bu köprü üzerinden
sağlanmaktadır (Özkan-Yurtaş, 2012 s.204). Yol altında kalmakla beraber köprü özelliğini devam ettirmekte ve üst beton tabliye hariç diğer
özellikleri aynen korunduğu görülmektedir.
Zigana Köyü Köprüsü: Yeni Zigana köyü yolu üzerine kurulmuş Zigana köyü güneş sanat merkezinin hemen yanındadır tarihçesi
XX.YY’dır. Kültür bakanlığı tarafından restorasyonu yapılmış 28.60 m uzunluğunda, 6.30 m genişliğinde ve 9.20 m yüksekliğinde
yuvarlak kemerli tek gözlü bir köprüdür, köprü kemeri düzgün kesme taş diğer yerler moloz taş malzeme ile yapılmıştır. Restorasyondan
sonra tüm kesme taş kaplama olarak değiştirilmiştir, günümüzde halen sağlam ve kullanılmaktadır (Özkan-Yurtaş,2012 s.204).
Köyde mevcut üç adet köprü başlı başına bir turizm değeri taşımaktadır. Zigana köyü veya köprüsü üzerindeki alan sosyal amaçlı
buluşmalar için kafe ve canlı performans alanı olarak kullanabilecek durumdadır.
Zigana Kalesi; Gümüşhane-Trabzon yolundan 1 km içeride, Zigana Köyünün 700 m. batısında konumlanan ve Orta Çağ›a
tarihlendirilen Zigana Kalesi, Köyün Kalederesi denen mevkide dik yamacındaki tepede kalıntıları bulunmaktadır. Defineciler tarafından
kazı amaçlı olarak yıkılmıştır. Bulunduğu bölge olarak halen maden ocağı bulunan ve maden müzesi yapılma potansiyeline sahip
olan bu bölgede bulunan kale ile ilgili olarak tarih sayfalarında bölgeden geçen seyyahların notlarında sıkça bahsedilen bir kaledir.
Alman seyyah Clavijo şöyle bahsetmektedir. “Gayet güzel ormanlar ve mükemmel yollar içinden ilerliyorduk. Yalnız yolun bir kısmını
güçlükle geçebildik. Çünkü bir tepeden aşağı inerken yol bozulmuş adeta kapanmıştı. O geceyi açıkta geçirdik. Salı günü yolumuz
yüksek dağlara doğru uzanıyordu. Ortalık kar içindeydi. Bundan başka birçok mecralar aşmak icap ediyordu. Akşam üzeri Zegan
(Zigana) kalesine vardık. Yüksek bir tepe üzerindeki bu kalenin yegâne girişi, civardaki bir kayanın üzerindeki kale kapısına kadar
uzanan bir köprüdür. Burada Kyril Cabasica adında bir Rum’un adamları bulunuyordu. (Saylan, 2015,48)
Zigana Çığ Şehitleri Anıtı: 25 Ocak 2009 tarihinde 2 bin 100 rakımlı Zigana Dağı’nda yürüyüşe çıkan Trabzon Tenis Dağcılık Kayak
‹htisas Kulübü (TEDAK) üyesi 17 doğaseverin çığ altında kalmış bunlardan 10 kişi hayatını kaybetmiştir. Bu merhum dağcılar anısına
Trabzon- Gümüşhane yolunun Trabzon dan Gümüşhane’ye giriş yönünde Zigana tüneline 150 m mesafede ve Zigana dağının
eteğinde Merhum dağcıların can verdikleri yerde onları ölümsüzleştirmek adına, Gümüşhane valiliği tarafından 7 metre yüksekliğinde,
kaidesiyle birlikte 9 metre. Yaklaşık 1.5 ton ağırlığında, Fiberglas malzemeden üretilen anıtın ön yüzünde, ölen 10 dağcının ayak
izlerini simgeleyen 20 ayak izi ve üzerinde ‹çığ düşme› kompozisyonu var. Anıtın arka yüzünde ise ölen 10 dağcının isimleri ile ölüm
tarihleri yazılıdır. Her yıl düzenli olarak anılan dağcıların doğa severler için önemli bir mabet olduğu ortadadır.
Bölgenin ekolojik önemi ve ekolojik turizm potansiyeli : Zigana Köyünün turizm potansiyeli turizm çeşitleri başlıkları altında
incelenmiştir. Birçok turizm çeşidi için hali hazırda arz bulunmakta iken özellikle doğaya dayalı turizm çeşitlerinin yapılabileceği
yerler önerilmiştir.
Özellikle Gümüşhane ilinde doğa, yayla, kış ve spor turizmi gerçekleştirilebilecek birçok alan bulunmakta ve bu alanlara olan ilgi
sürekli artmaktadır. Bu bağlamda Zigana Coğrafyası yılın 12 ayında doğa, yayla, kış ve spor turizmi açısından önemli bir konumdadır.
DOKAP Bölgesindeki yaylaları üst kottan birbirine bağlayacak olan Yeşil Yol Projesi (Dokap, 2016, s.54-43), kapsamında, Doğu
Karadeniz’in en önemli dağ ve yayla turizm merkezleri olan Kadırga, Zigana, Cami Boğazı ve Ayeser Yaylaları ile Karaca Mağarası,
Sümela Manastırı, Zigana’nın etrafında adeta bir çember oluşturmaktadır (www.zigana.org: 2016).
Dünya jeoloji mirasının önemli bir parçası olan Karaca mağarası ve farklı büyüklükte 30’un üstünde mağara sistemi ve Artabel
Doğa Parkı’nın Gümüşhane ‹li sınırları içerisinde bulunması ve bunların birer jeosit alanı olarak tescillenmesinin önerilmiş olması da,
havzada ekoturizm potansiyelinin önemli bir göstergedir (‹nan, 2008, s. 83-80).
Adını Zigana Dağı’ndan alan Zigana Köyü, kervanlara yol gösteren, konaklatan ve kervanların ihtiyacı olan ürünleri pazarlayan, en az
1000 yıllık yerleşim olması yanında birçok tarihi eseri de bünyesinde barındırmaktadır. Ayrıca, antik kervan yolu kalıntısı ve kalesini,
Doğu Karadeniz’de tek Selçuklu Kervansarayını, biri antik diğeri Osmanlı dönemi iki kemer köprüyü, Maruflu Camisi (Selçuklu veya
Osmanlı dönemine ait özgün mimari yapılı cami), Tarihi maden ocakları (Zigana eski bir madenci yerleşimidir), özgün yöresel mimari
ürünü evleri ile korunması gereken bir tarih, doğa ve kültür havzasıdır (Erüz, 2016, s 7).
27