LAMES NEDİR VE TARİFİ

Somut Olmayan Kültürel Miras  Lames ve Lames Şenlikleri

ZDO tarafından her yıl geleneksel olarak gerçekleştirilen “Lames şenlikleri “inde yapılan Lames, TDK “Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü ”ünün 4. Cildinde  Lames: içine sebze konularak  pişirilmiş pide olarak belirtilmekte (Aksoy,2009,385), Gümüşhane il merkezinde ise Lemis olarak geçen bu yiyecek, yöre otlarıyla birlikte saç üzerinde yarım ay şeklinde hamurun içine ıspanak, peynir, patates, kıyma konulup katlanmış yufka ile yapılır (http://ne-demek.net/.). Gümüşhane Gözlemesi, (kolaylezzet.com) olarak bilinmekte, Yörede anlatılanlara göre , Onbinlerin yolu üzerinde olan Zigana köyüne Onbinlerin ordusu dönüş yolunda  Zigana Köyüne uğrayarak, köy yağmalamış ve köylü bu nedenle aç kalmıştır.  Onbinlerin ordusu  köyden ayrılınca, köylüler bu durumu kutlamak için ellerinde kalan son unlardan  Lames yapıp kutlamaya katılanlara dağıtmışlardır. Böylece Lames şenlikleri doğmuş olduğunu ve o tarihten bu güne birlik ve beraberliğin dayanışmanın bir sembolü olarak tüm ritüveleriyle hatırlanan bu gelenek. Lames Bilim Kültür ve Sanat şenliği adıyla her yıl ZDO tarafından geleneksel olarak yapılmaktadır. 2018 yılında 10. ‘ncusu  19 Ağustosta düzenlenmiştir. . Bu şenlik köyden göç edenler buluşma geleneği ve yöresel kültürün yaşamasına neden olmaktadır ( Aydın, 2016,1139-1146).

Zigana Köylü Emine AYDIN, lamesin nasıl yapıldığını ve yapıla bilmesi için hangi malzemeler gerektiğini bir keyfeni olarak anlatmıştır. Bu anlatımı size aktaralım. Lamesin yapılması için 1 kilo un ,  bir su bardağı su, küçük kaşık tuz,bir bağ pazı veya (lahana) bir baş büyük soğan , isteyene baharat, birde merhiba yalasının tereyağı, gerekiyor

Derin bir kap içerisinde bir kilo unu  su ile karıştırılarak ekmek hamuru haline getiririlir.

Sini üzerinde hamur küçük yuvarlak parçalar halinde ayrılır.

Parçalar oklava ile yufka haline getirilir.

Dere kenarlarından toplanmış ve ayıklanmış pazılar küçük küçük doğranarak bir kap içerisinde normal bir kıvamda yarı dinç şekilde haşlanır. Kışın ise lahana bu şekilde  haşlanır.

Haşlanmış pazılar kevgirde süzüldükten ve soğuk sudan geçirildikten  sonra  tavada (mehribada yaylasında  yapılmış) tereyağı  ve soğan ile karıştırılarak kavrulur. İsteğye göre baharatlanır.

Pazılar hafifce soğuduktan sonar  önceden açılan yufkaların arasına yapılan bu harç konularak “D” şeklinde olacak şekilde el yordamı ile kapatılır. Uçları tırnaklanır.

Kapatılan hamurlar saç üzerine şimdi Teflon tavalar var  yağsız  serilerek  pişirilir.

Isteğe göre üzerine tereyağ sürülerek servis edilir.” Şeklinde lamesin yapımını ve servisini anlatmıştır. Bu konuda ki kaynaklardan  genel hatlarıtyla konuyu bu şeklide tarif etmektedirler.

Lemis Malzemeleri

• 4 su bardağı un
• 1,5 su bardağı ılık su
• Tuz
• İç Malzeme
• 200 gr. tereyağı
• 1 kg. ıspanak (pancar)
• 3 adet kuru soğan
• Tuz
• Karabiber

Lemis Nasıl Yapılır?

1. Unu hamur yoğurma kabına alıp, ortasını havuz gibi açın
2. Bir tutam tuz ekleyin, ılık suyu azar azar ilave ederek yoğurun
3. Kulak memesi kıvamında bir hamur yapın
4. Hamurdan yumurta büyüklüğünde bezeler yapıp, üzerini nemli bezle örtün ve dinlendirmeye koyun
5. Doğranmış ıspanakları (veya pancar, pazı) temizleyip, ince ince doğrayıp, yıkayın
6. Tuzlu kaynar suda 2 dakika haşlayıp süzün
7. Soğanları kıyın ve tereyağıda kavurun
8. Ispanağı ilave edip, tuz, karabiber (arzuya göre pul biber) serpin ve kavurmaya devam edin
9. 7-8 dakika sonra altını söndürüp, soğumaya bırakın
10. Hamur bezelerini unlanmış tezgahta oklava ile yemek tabağı büyüklüğünde ince ince (0
11. 5 cm) açın
12. İçine hazırladığınız harçtan, 2 yemek kaşığı kadar ilave edip, ikiye katlayıp, D harfi şeklini verin
13. Kenarlarını parmak uçlarınızla hafifçe bastırıp kapatın
14. Sac üzerinde veya teflon tavada yağsız olarak iki taraflı pişirin
15. Sacdan veya tavadan alıp her iki tarafına da tereyağı sürüp, sıcak olarak servis yapın